Archiwum kategorii: nowy jork

ARCHDZIENNIK – 2021.12.27 NOWY JORK

Dodaj komentarz

POCZĄTEK CZY KONIEC

Miasta mają swój początek, niektóre mają też swój koniec. Ale powstają i trwają a na ich kształt i rozwój ma wpływ wiele czynników i wiele osób, czasem pierwotne założenie często ulega zmianie i miasta wchodzą na inne tory.

Dzisiaj największe znaczenie mają metropolie, tak naprawdę zbiór kilku lub kilkunastu miast, które tworzą jedno wielkie.

Ciężko w takich miastach szukać jednego centrum, i jednej przewodniej struktury. więc jak działają takie miasta , czy miasta powinny działać i funkcjonować właśnie w taki sposób, żeby pomieścić rosnąca populacje ludzi. te pytania są dla mnie taką ciekawską, dlatego lubię zadawać sobie takie pytania. I sprawdzać co tak naprawdę tworzy charakter metropolii. co definiuje jej charakter i z jakimi problemami takie twory się borykają ( problemami urbanistycznymi i architektonicznymi).

START

Na początku oczywiście Nowy Jork, miasto które zdecydowanie należy do moich ulubionych. Tu na pewno kilka ważnych pytań trzeba zadać.

HUDSON

W 1610 roku kupcy z Amsterdamu zatrudnili znanego i doświadczonego angielskiego żeglarza Henry’ego Hudsona. Zlecili mu wytyczenie nowego szlaku morskiego do Indii, wiodącego przez Atlantyk do Ameryki, a stamtąd do Azji.

5 września tego samego roku żaglowiec Hudsona „Halve Maen” dotarł do zatoki u wybrzeży Ameryki Północnej. Na jej końcu majaczyła cieśnina. Wpłynął w nią, mając nadzieję, że doprowadzi go ona do Pacyfiku. Cieśnina okazała się jednak rzeką, więc po dziesięciu dniach żeglugi podróżnik zawrócił.

U jej ujścia, gdzie znajdowała się duża wyspa, nawiązał natomiast kontakt z Indianami, którzy okazali się nie tylko życzliwie nastawieni, ale także wymienili z europejskimi przybyszami skóry bobrowe na alkohol i płótno.

Hudson nie znalazł cieśniny wiodącej do Pacyfiku, ale za to odkrył rzekę, która dziś nosi jego imię. A na wyspie, na której handlował z Indianami, powstało później najpotężniejsze miasto świata. Indianie nazywali ją „mana hata”; obecnie jest to nowojorski Manhattan.

POŁĄCZENIE

W 1898 roku odbyło się powiększenie administracyjne miasta przez dołączenie do Nowego Jorku sąsiedniego Brooklynu (dotychczas osobnego miasta), hrabstw Nowy Jork i Richmond oraz zachodnich części hrabstwa Queens. To dało kolejny impuls rozwojowy. Konsolidację nowego organizmu zapewniło metro, którego pierwszą linię otwarto w 1904 roku.

WIELKOŚĆ

Nowy Jork został drugim po Londynie największym miastem świata. U progu XX wieku stał się głównym ośrodkiem gospodarczo-finansowym Ameryki. Mieściło się tam 70 procent przedsiębiorstw przemysłowych, a przez port przechodziło dwie trzecie importowanych do USA towarów. W pierwszej połowie XX wieku miasto osiągnęło status światowego centrum przemysłu, handlu i komunikacji. Utrzymuje go do dziś. Taka właśnie była droga Nowego Jorku: od drewnianej osady na Manhattanie do stolicy świata.

Dzisiaj Nowy Jork to 5 dzielnic

  1. Manhattan – najgęściej zaludniona dzielnica. Na jej terenie znajduje się Central Park, World Trade Center i większość nowojorskich wieżowców, stanowi finansowe centrum miasta i siedzibę wielu korporacji, kwatery głównej ONZ, kilku uniwersytetów i licznych kulturowych atrakcji.
  2. Brooklyn – położony w zachodniej części Long Island, niezależne miasto do 1898 roku. Brooklyn znany jest ze swojej kulturowej, społecznej i etnicznej różnorodności, niezależnej sceny artystycznej, specyfiki poszczególnych dzielnic oraz wyjątkowego zróżnicowania architektonicznego.
  3. Queens -Powstałe z kilkunastu małych miasteczek i wiosek założonych przez Holendrów, obecnie Queens stanowi przede wszystkim obszar mieszkalny dla przedstawicieli klasy średniej. Terytorialnie największy  i najbardziej zróżnicowane etnicznie
  4. The Bronx – najdalej na północ wysunięty okręg Nowego Jorku, siedziba Yankee Stadium. W Bronksie znajduje się Bronx Zoo – największe miejskie zoo w Stanach Zjednoczonych, zajmujące 265 akrów i zamieszkałe przez ponad 6 tysięcy zwierząt. Bronx jest ponadto miejscem narodzin rapu i kultury hip hopu. Z wyjątkiem niewielkiego skrawka Manhattanu, Bronx jest jedyną dzielnicą Nowego Jorku, która znajduje się na stałym lądzie.
  5. Staten Island – ma najbardziej podmiejski charakter spośród wszystkich pięciu dzielnic Nowego Jorku. połączona jest z Brooklynem przez Verrazano-Narrows Bridge, zaś z Manhattanem przez darmowy prom Staten Island Ferry. Staten Island Ferry jest jedną z najpopularniejszych atrakcji turystycznych w Nowym Jorku, jako że zapewnia widok na Statuę Wolności, Wyspę Ellis i dolny Manhattan. 

I o każdej z tych dzielnic można napisać nie jedną książkę

archdziennik – 2021.10.21 – SKALA

Dodaj komentarz

SKALA

Zadałem sobie pytanie czy proporcje kwartału na Manhattanie i Barcelonie to przypadek, czy jednak wymiary, które zostały tam przyjęte mają jakieś znaczenie, otóż analizując coś takiego jak ludzka skala, proporcje kwartałów dopasowane do ludzkich zmysłów i zachowań. To przede wszystkim skala odległości, w której jesteśmy w stanie rozpoznać osobę z odległości.  (jesteśmy w stanie kogoś rozpoznać po sylwetce i w miarę zmniejszania odległości detale twarzy itd.) wymiar ten nie przekracza 100 m. Większość rynków dawnych nie przekracza tych wymiarów, a jeśli je przekracza to na rynku pojawia się element architektoniczny zmniejszający skale. I Manhattan i Barcelona oscylują tymi zakresami przestrzeni. Dla komfortowego użytkowania placu, skweru itp. powinna być zachowana zasada ograniczenia przestrzeni w wymiarze ludzkim. Ludzie czują się lepiej jeśli przebywają w pokoiku urbanistycznym (plac), w którym nawzajem mogą się rozpoznawać.



archdziennik – 2021.10.11 – SIATKA HIPOMIDEJSKA

Dodaj komentarz

 

Siatka hippodamejska dała podwaliny pod powstanie wielu miast, nawet miast, które zdecydowanie łamią jej zasady (musiały mieć jakiś wzorzec, który mogą złamać) . Racjonalny układ ulic, który został zastosowany w miastach starożytnej Grecji a który powtarza się  i w Barcelonie i na Manhattanie jest bardzo demokratycznym  układem umożliwiającym korzystanie z miasta różnym klasą społecznym na tych samych zasadach. Żadna fasada i żadna ulica nie jest faworyzowana, nie tworzą się enklawy dla lepszych i gorszych. Historie budynków rozgrywają się w obrębie kwartału. A co najważniejsze regularna siatka daje poczucie matematycznego porządku urbanistycznego i daje możliwość dla większej swobody experymentowania z architekturą kwartału ( szczególnie mocno widać to na Manhattanie ).

SIATKA HIPPODAMEJSKA

  to system rozplanowania przestrzeni miejskiej, którego podstawą jest podział przestrzeni regularnym układem ulic przecinających się pod kątem prostym. Miasto podzielone jest mniejszymi i większymi ulicami. Dwie główne osie, północ-południe i wschód-zachód, wyznaczone są przez arterie komunikacyjne wiodące od bram do centrum. W miejscu przecięcia osi lokowano centrum administracyjno-handlowe miasta z najważniejszymi budowlami i przestrzenią publiczną. Mieścić się tam miały agora, akropol ze świątyniami i innymi obiektami związanymi z kultem, a także inne obiekty użyteczności publicznej. W mieście przewidziano miejsce na teatr, gimnazjon i inne budowle. Regularne kwartały wypełniała zabudowa mieszkalna. 

HIPODAMOS

urodził się w Milecie i żył w V wieku pne, na wiosnę klasycznej epoki starożytnej Grecji. Jego ojcem był Euryphon. 

Jego plany miast greckich charakteryzowały się porządkiem i regularnością, w przeciwieństwie do zawiłości i zamieszania typowego dla miast tego okresu, nawet Aten . Uważany jest za twórcę idei, że plan miasta może formalnie ucieleśniać i wyjaśniać racjonalny porządek społeczny.

archdziennik – 2021.10.08 – MANHATAN

Dodaj komentarz

 

MANHATAN

Tu troszkę poczytuję z „Delirycznego Nowego Jorku” – Rema Koolhaasa 

 

„W 1807 roku Simeon deWitt, Gouverneur Morris i John Rutherford otrzymują polecenie, by opracować „ostateczną i rozstrzygającą” koncepcję zasiedlenia Manhattanu. Cztery lata później przedkładają plan zakładający wytyczenie dwunastu alei z północy na południe oraz stu pięćdziesięciu pięciu ulic ze wschodu na zachód na obszarze za linią demarkacyjną dzielącą znaną część miasta od niepoznanej. W ten prosty sposób zaplanowali układ miasta złożony z 13 × 156 = 2028 kwartałów (minus wyjątki wynikające z topografii wyspy). Oto manhattańska Siatka – matryca, która zarazem obejmuje całą niezagospodarowaną dotąd przestrzeń wyspy i wyznacza ramę dla wszelkiej ludzkiej aktywności, która w przyszłości będzie się na niej toczyć.”.

 

Manhatan jest pod tym względem wyjątkowy, że optymalizacja przestrzeni która tam nastąpiła, sprawiła że jest no jedno z najbardziej zaludnionych miejsc na świecie ( 28 tysięcy / km2), przy takiej intensywności zamieszkiwania, cała populacja ludzka zmieściła by się na powierzchni ok 250 000 km2 – to jest mniej więcej odpowiednik powierzchni nowej Zelandii (268 021 km²). Tak dla porównania:

 

·         Powierzchnia Polski –  312 679 km²,

·         Powierzchnia USA – 9,834 mln km²,

·         Powierzchnia Rosji – 17,13 mln km²